Scherp op koers!
Op weg naar 2030; blijvend inzetten op groei
2020 is een belangrijk jaar. In dit jaar markeren we namelijk dat Dordrecht 800 jaar geleden stadsrechten kreeg van de graaf van Holland. Die Mijlpaal willen we zichtbaar en voelbaar vieren. Het succes van de 'Ode aan de Synode' en de Dordtse editie van 'The Passion' waarmee Dordrecht zich het afgelopen jaar als evenementenstad al flink in de kijker speelde, smaakt naar meer!
2019 was het eerste volledige jaar van de nieuwe coalitie waarin al veel stappen zijn gezet. Ook in 2020 houden we focus op het groeien naar de stad die we in 2030 willen zijn: een groene, levendige stad met circa 140.000 veerkrachtige inwoners met een hoger welvaartsniveau en een stad die sociaaleconomisch in balans is. Dat doen we met een agenda die meelift op het gunstige economische tij en gebaseerd is op de potentie van de stad, met haar aantrekkelijke ligging (poort van de Randstad én uitzonderlijke natuur) en kwalitatief hoge voorzieningenniveau. De ingezette strategie begint voorzichtig zijn vruchten af te werpen. Na jaren van consolidatie stijgt het inwonertal van Dordrecht weer langzaam, waarbij we halverwege 2019 de grens van 119.000 Dordtenaren passeerden.
Samenspraak en samenwerking zijn essentieel om als stad te groeien en de opgaven waar we in onze stad voor staan te laten slagen. Daarom starten we de campagne 'Wij maken Dordt'. Samen zetten wij de schouders onder een voortvarende uitvoering van onze groeiambities. De Groeiagenda wordt echter ook ingegeven door urgentie: het financieel perspectief staat onder druk en juist het doorzetten van de groeiambities is een randvoorwaarde om deze tendens te keren. Dat vraagt om lef, realisatiekracht en om investeringen. Zeker nu door recente ontwikkelingen in het sociaal domein bij vrijwel alle gemeenten in het land en ook in Dordrecht en de Drechtsteden de financiën nog verder onder druk staan.
Financieel perspectief verbetert licht, maar vinger aan de pols
De grote financiële uitdaging voor het meerjarenperspectief - zoals bij de Kadernota gepresenteerd - oogt bij deze begroting wat overzichtelijker. Desondanks moeten er nog steeds keuzes worden gemaakt om ook 2023 met een positief saldo te kunnen sluiten. Het aantal inwoners en ook het aantal woningen stijgt inmiddels gestaag, wat via de Algemene Uitkering een (nu nog beperkt) positief effect heeft op de gemeentelijke inkomsten. De recent ontvangen septembercirculaire geeft daarnaast ook wat meer financiële meerjarige ruimte. Bij de Jeugdzorg geven de (vertaling van de) omdenknotitie en de extra middelen die het Rijk ter beschikking stelt kansen. Toch blijven de (financiële) risico's op met name de Jeugdzorg en de WMO aanzienlijk; hiervoor reserveren wij dan ook een deel van ons weerstandsvermogen. Mede via de VNG blijven wij bij het Rijk aandacht vragen voor een reële tegemoetkoming voor de toenemende kosten in het sociaal domein. Vooralsnog gaan wij prudent om met de aangenomen bezuinigingstaakstelling op de GRD-begroting, grotendeels omdat voor het sociale deel nog niet is besloten tot inhoudelijke maatregelen.
Op de langere termijn kiezen we, zoals bekend, voor de groeistrategie die financiële randvoorwaarden creëert waarbinnen we onze ambities richting 2030 kunnen waarmaken. Een stad die groeit vraagt om forse investeringen die vaak pas op de middellange termijn merkbaar effect hebben: inwoners met veerkracht, een sociaaleconomisch sterkere stad, een vitale stad. De verwachte opbrengst van de verkoop van de Eneco-aandelen biedt een unieke kans om een grote impuls te geven aan de groei van de stad. Een impuls die daadwerkelijk het verschil maakt voor de toekomstige generaties inwoners en werkgevers, die in Dordt hun thuis en hun uitvalsbasis vinden.
Leidende principes, juiste keuzes
Om koers te kunnen houden op weg naar 2030 zeilen we scherp aan de wind. Onze zes leidende principes uit het Coalitieakkoord helpen bij het maken van de juiste keuzes. Daarnaast bieden deze principes handvatten om de 'perspectiefnota' halverwege de bestuursperiode en de zogenaamde 'eindbalans' aan het einde van de bestuursperiode vorm te geven.
1. Dordrecht Groeit: méér inwoners, méér draagkracht
Meer Dordtenaren betekent meer draagkracht voor een levendig stadshart, grootstedelijke voorzieningen, recreatiemogelijkheden én voorzieningen in de wijken. Inmiddels zijn we de grens van 119.000 Dordtenaren weer gepasseerd en bouwen we verder aan de stad door het vergroten van de culturele aantrekkelijkheid en het verbeteren van het voorzieningenaanbod. De woningbouw komt zichtbaar op gang: tot juli 2019 zijn er 548 woningen gebouwd en getransformeerd, momenteel zijn aannemers op diverse plekken in de stad aan de slag met de realisatie van nog eens honderden woningen. De recente uitspraak van de Raad van State omtrent toepassing van het Programma Aanpak Stikstof (PAS) raakt bijna alle gemeenten in Nederland. Samen met VNG en Rijk wordt gezocht naar oplossingen.
2. Dordrecht Zorgt: inwoners met veerkracht
We willen dat onze stad een stad is waar mensen méédoen en in staat zijn om met fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven om te gaan. Of anders gezegd, we willen een stad zijn met veerkrachtige inwoners. Veiligheid is een fundament voor een dergelijke stad. Familie, vrienden, (sport)verenigingen en (buurt)netwerken vormen een andere belangrijke pilaar. Daarom zetten we lokaal in op preventie om problemen tijdig te signaleren en de zelfstandigheid van mensen bij het oplossen ervan te bevorderen. Het aan het werk helpen van mensen die afhankelijk zijn van een bijstandsuitkering vraagt blijvende aandacht. Daarbij is het belangrijk dat werk loont en dat armoede en schulden in onze stad worden teruggebracht.
3. Dordrecht Verdient: een leven lang werk
De ambitie voor de groei van 4.000 banen in deze periode is inmiddels voor ongeveer een kwart ingevuld. Diverse nieuwe bedrijven vestigen zich op de Dordtse Kil in Dordrecht (PostNL: 400 banen, Boon: 300 banen, Besix: 80 banen) en DistriPark (voorheen Dordtse Kil IV). In de binnenstad groeit het aantal horecazaken. Naast een steeds aangenamer verblijf in onze binnenstad zorgt dit voor de nodige werkgelegenheid. De stad is volop in beweging: met bijvoorbeeld de ontwikkeling van de 'Maakfabriek' op Campus Leerpark. Bovendien is de nieuwe halte Campus Leerpark-Gezondheidspark inmiddels in de plannen van NS/ProRail opgenomen en is Rijkswaterstaat gestart met het grootschalig onderhoud aan de N3.
4. Dordrecht Verbindt: centrumstad van de regio, toegangspoort van de Randstad
Onze regio vormt een onmisbare logistieke schakel die de Randstad verbindt met Brabant, Duitsland en België en vice versa. Goede verbindingen met Rotterdam en andere steden in de Randstad zijn cruciaal voor de economische ontwikkeling van onze regio. Want dit zijn de plaatsen waar mensen naartoe trekken en waar het meeste geld verdiend wordt. Daar willen we, óók ons bedrijfsleven, graag van mee profiteren. Daarom werken we in nauwe samenwerking met andere overheden en/of private partners via tal van activiteiten aan een goede bereikbaarheid over weg, water en spoor.
5. Dordrecht Geeft Ruimte: aan particulier initiatief met eigen verantwoordelijkheid
De omgeving verandert en de gemeente Dordrecht verandert mee. We zien dat burgers en bedrijven steeds meer initiatieven ontplooien. Daarom willen wij, binnen heldere kaders, meer ruimte bieden voor invulling van initiatieven. Om deze ontwikkeling te ondersteunen starten we met een Initiatievenfonds. Vanuit dit fonds geven we de komende jaren een impuls aan 10-20 waardevolle initiatieven voor de stad door inhuur van externe procesbegeleiding of het geven van een passende (kleine) financiële bijdrage.
Bestaande fondsen als het Smart City Innovatiefonds zetten we voort.
6. Dordrecht Neemt Verantwoordelijkheid voor de toekomst: een slagvaardig en doelgericht bestuur
Een nog betere versie van Dordrecht in 2030 vraagt om heldere keuzes. Keuzes die bepalend zijn voor volgende generaties Dordtenaren, waaraan we samen met de stad vorm willen geven. Dit geldt bijvoorbeeld voor onze ambitie om in 2030 een klimaatbestendige, waterrobuuste en duurzame stad te zijn. Om dat te bereiken willen we nu meer en kwalitatief 'beter' groen en blauw in de stad realiseren. In 2050 willen we energieneutraal zijn. Om in geval van calamiteiten (bijvoorbeeld bij Chemours), mede in verband met het geplande groot onderhoud aan de N3, de hulpdiensten sneller op locatie te laten zijn, wordt gewerkt aan realisatie van een tweede aanrijroute op de Staart-Oost. Ook daarmee staan we gesteld voor onvoorziene omstandigheden.
Flexibele samenwerking, de stad maken we samen
Onze inhoudelijke opgaven als stad staan te allen tijde voorop. We stellen ons daarbij steeds de vraag of en zo ja welke vorm van samenwerking bijdraagt aan het beoogde resultaat. Soms vragen de maatschappelijke opgaven dat we sterk (publiek) leiderschap tonen. Soms vragen ze van ons een meer ondersteunende of faciliterende rol. Snelheid en draagvlak zijn hierbij allebei belangrijk. Wij zoeken steeds naar het optimum, zodat we samen met partners en inwoners vaart kunnen blijven maken. In het ruimtelijk-economisch domein kiezen we daarom samen met de overige Drechtstedengemeenten voor flexibele netwerksamenwerking in wisselende coalities in plaats van 'one-size-fits-all'. Ook verkennen we strategische positioneringsopties met partners in Zuidelijk Zuid-Holland.
Wat betekent deze manier van denken en doen voor de Begroting 2020? Voor de activiteiten in deze begroting geldt, dat dit primair de activiteiten van de gemeente zijn. De doelstellingen zijn echter doelstellingen vóór de stad en ván de stad. Daarom stimuleren we ook partners uit onderwijs en bedrijfsleven om aan te haken en zo elkaars inspanningen te versterken. Met de campagne 'Wij maken Dordt' verleiden we daarom onze bewoners en partners om samen de stad te maken.
Graag nodigen we iedereen uit om samen met ons aan de slag te gaan met het uitvoeren van de ambities uit de Begroting 2020. Zo geven we samen krachtig invulling aan dé stad waar je bij wilt horen!